Zeeschildpadden
Schildpadden kwamen al samen voor met de dinosauriërs. De verre voorouders van alle schildpadden van nu leefden in water en hadden alleen een schild op hun buik. De latere voorouders die het land opkropen, kregen na verloop van heel veel tijd ook een schild op hun rug en zo ontstond het unieke, dubbele pantser. Schildpadden – zowel op het land als in zee – zijn echte overlevers. Niet kapot te krijgen. Alleen zijn ze tegen wildlife crime helaas niet opgewassen.
Sprintje naar het water. Heel veel babyzeeschildpadden worden nooit volwassen. Zodra ze hun kop uit het ei steken, dreigt van alle kanten gevaar. Ze moeten zo snel mogelijk van het strand, waar ze uit het ei kruipen, naar de oceaan rennen. Sowieso al een flinke reis als je net geboren bent, maar het wordt helemaal lastig als er duizenden hongerige vijanden op de loer liggen. Die wel zin hebben in een lekker schildpaddenhapje!
Bedreigd. Zeeschildpadden leggen in hun leven ontzettend veel eieren. Het is daarom geen probleem dat niet alle baby’s volwassen worden. Dat regelt de natuur goed! Het wordt een ander verhaal als de mens zich ermee gaat bemoeien. Niet alleen de eieren van zeeschildpadden zijn gewild, ook hun vlees en schilden vind je op de zwarte markt terug. Zeeschildpadden leggen enorm veel eieren en die komen op een strand ook allemaal rond dezelfde tijd uit. Dat is een antiroofdierenstrategie: ook al worden er veel pasgeboren schildpadjes opgegeten door vogels, krabben, haaien en andere dieren, er zijn er altijd een paar die het redden. Van iedere duizend eieren wordt ongeveer één zeeschildpad volwassen.
Zo groot als een tafelblad. Voor de opnames van ‘Freek in Latijns-Amerika’ heb ik in Costa Rica gezocht naar groene zeeschildpadden en lederschildpadden. Die komen meerdere keren per nestelseizoen naar het strand om daar zo’n honderd eieren per keer te leggen. Elke avond, na zonsondergang, gingen we het strand op in de hoop daar een schildpad tegen te komen die net eieren aan het leggen was. En dat lukte! Waanzinnig om te zien hoe zo’n enorme lederschildpad – die dieren zijn zo groot als een tafelblad en kunnen bijna 1000 kilo wegen – een kuil graaft en vervolgens in een soort trance komt als ze haar eieren legt.
Stropers op het strand. Ik heb die eieren verzameld door onder zo’n enorme schildpad te gaan liggen. Met mijn handen in een zakje heb ik de eieren opgevangen om ze daarna weg te brengen naar een afgezet stuk strand dat 24 uur per dag bewaakt wordt. Op het onbewaakte stuk strand liepen namelijk, naast onderzoekers en vrijwilligers zoals wij, ook stropers rond.
Wie het eerst komt… En stropers zijn we ook tegengekomen. Op sommige plekken langs de Costa Ricaanse kust en gedurende bepaalde periodes is het legaal om zeeschildpaddeneieren op te graven, maar het gebeurt helaas nog steeds ook op grote schaal illegaal, sinds het verbod in 1986. En op plekken waar stropers zijn – regelmatig gewapend – is het natuurlijk gevaarlijk voor vrijwilligers en andere mensen die zich inzetten voor de bescherming van de nesten. Toch blijft het ongelofelijk frustrerend als je te laat bij een nest aankomt en je ziet een groepje stropers er omheen staan. Het enige dat je dan kunt doen is machteloos toekijken. Daarom hebben de zeeschildpadden alle hulp nodig die ze maar kunnen krijgen. Want dat zou toch wat zijn: dat zij wel de dino’s overleven maar niet de mens! Dat kán niet!
